Frįvillingar (öfgagildi, outliers) Įstęšur fyrir öfgagildum

Öfgagildi eša frįvillingur er męligildi sem er óvenjulegt ķ samanburši viš önnur męligildi innan sama gagnasafns. Žaš er eitt af mögulegum frįvikum frį normaldreifingu og gęti veriš tilkomiš vegna męlivillu, ekki įtt heima ķ śrtaki eša frįvik gęti veriš hluti af žżši. Alltaf veršur aš meta hvort į aš fjarlęgja žaš śr gögnum og ef žaš er gert veršur aš rökstyšja žį įkvöršun vel.

Žaš er góš regla aš yfirfara alltaf gögn eftir öflun žeirra. Hugsanlega er slegiš inn gildi sem į ekki heima ķ gagnasafninu og ef innslįttur er framkvęmdur įn umhugsunar og gögn ekki yfirfarin aš honum loknum gęti innslįttarvilla komiš fram sem öfgagildi sem ekki į heima ķ gagnasafninu og žannig rżrt traustleika nišurstašna. Önnur mistök eru gerš žegar męlt er vitlaust ķ rannsókn. Žannig gęti ég veriš aš meta eitthvaš og gert męlivillu sem kemur fram sem öfgagildi. Žrišja įstęšan fyrir öfgagildi er svo aš žaš er til stašar ķ žżši. Ef ég er meš 1000 manna žżši sem normaldreifist og spönn er į bilinu bilinu 1-20 og ég įkveš aš taka 20 manna śrtak til aš įlykta um žżšiš og dreg flesta sem hafa gildi į bilinu 5-10 en ašeins einn meš gildiš 20 veršur hann öfgagildi mišaš viš hina en samt hluti af žżšinu.

Žaš er alltaf naušsynlegt aš skoša orsakir öfgagilda og hvaša įhrif žau hafa į śtreikninga. Ef žau eru augljóslega tilkomin vegna męlivillu eša eiga ekki heima ķ gagnasafni į skilyršislaust aš fjarlęgja žau en žaš er ekki alltaf ljóst aš svo sé. Žvķ veršur aš fara varlega og aldrei fjarlęgja žau nema aš vel athugušu mįli.